Excursiereis 9 dagen In het Spoor van de Bernina Express & Glacier Express

Algemene informatie Zwitserland
Wat is belangrijk voor mijn busreis naar Zwitserland zoals reisdocumenten? Maar ook wat leuke wetenswaardigheden over het land, de Zwitser, eten & drinken, flora & fauna en leuke feitjes.

Zwitserse Confederatie, of Zwitserland, is een land in het midden van Europa met als buren Duitsland in het noorden, Frankrijk in het westen, Italië in het zuiden, Oostenrijk en Liechtenstein in het oosten.

Landoppervlakte: 39.770 km²
Wateroppervlakte: 1.520 km²
Aantal km kust: 0
Hoogste punt: 4634 m (Dufourspitze)
Laagste punt: 195 m (Lago Maggiore)
Aantal inwoners: 8.600.000
Hoofdstad: Bern (hier is de regering gezeteld, Bondsstad)

Staatsvorm: Zwitserland is een democratische bondsstaat en bestaat sinds 1976 uit 23 kantons en 3 halfkantons. Sinds 1848 is Zwitserland een republiek. De kantons hebben een eigen regering en parlement, de 'Kantonsrat', een eigen grondwet en een eigen rechtspraak. Zwitserland is geen lid van de Europese Unie, wel is Zwitserland aangesloten bij het Akkoord van Schengen.

Religie: Rooms Katholiek 44%, Protestant 36%.

Je kunt niet echt spreken van een Zwitserse keuken; het is een combinatie van invloeden uit de Duitse, Franse en Noord-Italiaanse keuken. Eigenlijk kun je een indeling per taalregio maken om de Zwitserse specialiteiten een plek te geven. Enkele typisch Zwitserse gerechten hebben ook hun weg over de wereld gevonden. We lichten er paar toe en als je denkt, dat kennen we ook in Nederland…in Zwitserland smaakt het vaak anders, maar altijd beter. ‘Rösti’; een platte, in hete boter of vet in de pan gebakken koek van geraspte, gekookte (in de schil) of rauwe aardappelen. ‘Kaasfondue‘; gesmolten kaas en stukjes brood die geserveerd wordt in een caquelon (keramische pan). ‘Berner Platte’; een stevige kost van zuurkool en aardappels, ham, spek, schenkel en worst. Älplermagronen of alpenpasta; een soort pasta met ham en kaas, maar hierin ook aardappelen en een lekkere korst van gebakken uien. Er hoort ook een schaaltje appelmoes bij. ‘Raclette‘; gesmolten kaas geserveerd met "Gschwellti" (in de schil gekookte aardappelen), augurken en uien in het zuur. Vroeger werd er een grote kaas bij het haardvuur gezet en schraapte (het Zwitserse werkwoord ‘racler’) men de gesmolten kaas met brood en aardappelen ervan af. Zwitserland kent meer dan 200 wijndruivensoorten, waaronder niet minder dan 40 oeroude inheemse rariteiten, die verder haast nergens ter wereld te vinden zijn. Bekende Zwitserse wijnen zijn de Fendant (du Valais), een droge witte wijn en de Dôle, een robuuste rode wijn. Elke regio heeft z'n eigen kaassoorten, allemaal gemaakt uit één basisproduct; de uitstekende Zwitserse melk. De smeltend zachte Vacherin, de kruidige Appenzeller, de Emmentaler gatenkaas en de wereldberoemde Gruyère. Of de tot decoratieve rozetten geschaafde Tête de Moine. Allemaal maken ze (samen met de 450 andere kaassoorten) van een fondue, een raclette, een "Zvieri-Plättli" (kaasplank als tussenmaaltijd) een culinaire belevenis. En laten we dan de heerlijke chocolade uit Zwitserland niet vergeten. ‘En guetä mitenand’ of eet smakelijk!

De Zwitserse berghellingen zijn rijkelijk begroeid met bossen. De boomgrens, die sterk afhankelijk is van het klimaat ter plekke, begint tussen de 1800 en 2800 m. De alpenweiden (Matten) laten in de lente en zomer een bont gekleurd bloementapijt zien. In het hooggebergte leeft de alpenmarmot (Murmeltier) in ondergrondse burchten. Gemzen leven op de grens van de alpenweiden en de rotshellingen en nog hoger komen steenbokken voor. Bijzonder is de sneeuwhaas, een bruine pels in de zomer, een witte pels in de winter. Grote roofvogels als de havik en buizerd zweven over de bossen op zoek naar prooi. In de Zwitserse bossen komen veel reeën voor en in mindere mate edelherten. In de bossen van de Jura en de Voor-Alpen zijn wilde katten, vossen, dassen, wilde zwijnen en boommarters te zien. Mediterrane sferen vinden we in het zuidelijk gelegen Tessin met haar magnolia’s, palmen en cipressen. Van de vele beschermde gebieden is het Zwitserse Nationale Park (gesticht 1914) in het Engadin / Graubünden wereldberoemd.

Het land staat ook bekend onder zijn Latijnse benaming Confoederatio Helvetica (CH), dat u aantreft achterop auto's en in de Zwitserse postcodes. Deze naam is terug te voeren op het Romeinse verleden. De naam die wij gebruiken, is afkomstig van één van de eerste kantons (Schwyz, Uri, Unterwalden), die in 1291 samen een bondsstaat vormden.

Toen onder de strenge reformator Calvijn, die elke tentoonspreiding van rijkdom afwees, het dragen van sieraden werd verboden, moesten de goudsmeden in Zwitserland het roer omgooien. Men ging zich richten op uurwerken. Alhoewel de concurrentie uit andere landen niet stil heeft gezeten, betekent een Zwitsers horloge nog steeds een subliem uurwerk, dus top kwaliteit. Grote Zwitserse merken zijn Rolex, Breitling, Omega en Tag Heuer.

Wie kent niet het verhaal van Heidi van Johanna Spyri. Het weeskind Heidi brengt haar jeugd door bij haar grootvader op de alm en sluit vriendschap met de geitenhoeder Geiten-Peter. Met haar Heidiboeken, waarin Johanna Spyri volledig de kant van de kinderen koos, beschreef zij ook het tot op heden wijdverbreid romantische en ideaalbeeld van Zwitserland.

Zwitserland is ook het land van tradities als jodelen en de alpenhoorn. Het roepen van berg naar berg, de communicatie van alp naar alp vormen de oorsprong van het jodelen. Zo kon men elkaar op de hoogte stellen. De alpenhoorn was lange tijd een werktuig van de herders. Het diende ertoe om de koeien van de weide naar de stal te roepen, wanneer het tijd was om te melken. Weliswaar heeft de alpenhoorn zijn oorspronkelijke functie in de bergen min of meer verloren, maar is nu een toeristische attractie en symbool van Zwitserland.

Enkele typische volksgebruiken staan in verband met het komen en gaan van de koeien naar de alpenweide. Eind mei, begin juni vindt de ‘Alpaufzug’ plaats. Een feestelijk gebeuren, waarbij de soms in klederdracht gestoken herders al jodelend en zingend met hun vee naar de hooggelegen weiden trekken. De koeien dragen bloemenkransen en de voorste koe van de stoet draagt de grootste bel. Ongeveer hetzelfde speelt zich af aan het einde van de zomer als de koeien weer naar beneden komen. Hier gaat echter eerst het zogenoemde ‘Chästeilet’, het verdelen van kaas aan vooraf. De kazen worden naar verhouding van het koeienbezit gedistribueerd. Dit alles gaat gepaard met feestelijkheden zoals: vaandelzwaaien, zang, dans, jodelen en alpenhoorn blazen.

De term Zwitsers zakmes is spreekwoordelijk geworden voor iets dat handig en veelzijdig is. Een Zwitsers zakmes (Schweizer Messer) is een klein gereedschap, dat naast het snijlemmet, ook voorzien is van tal van hulpmiddelen als een schaar, een getand mes, pincet, blikopener, schroevendraaier, pincet en tandenstoker. De meeste hulpmiddelen zitten opgevouwen in het handvat van het mes. Soms nog aangevuld met bijvoorbeeld een klok, lampje en pen. De naam ‘Schweizer Messer' is beschermd en op een origineel exemplaar is een Zwitsers kruis aangebracht.

Op 22 augustus 1864 werd met de ondertekening van de Conventie van Genève het internationale Rode Kruis opgericht. Deze particuliere organisatie werd ingesteld om het lot van zieken en gewonden tijdens militaire operaties te verbeteren. De Zwitser Henri Dunant was hiervoor een van de belangrijkste pleitbezorgers.